Kedilerde ve Köpeklerde Aşılama ve Önemi
Aşı tüm canlılar için ileriki zamanlarda ortaya çıkabilecek, tedavisi zor veya mümkün olmayan hastalıklardan koruma amaçlı yapılır. Hem evde beraber yaşadığınız minik dostlarınızın sağlığını hem de sizin sağlığınızı korumak amaçlı aşılama programı uygulanır. Çoğu evcil hayvan sahipleri masraftan kaçmak için, “kedimi dışarı çıkartmıyorum ki gerek var mı?” diye düşünüyorlar ve ya soruyorlar. Evet kesinlikle var!
Aşıları tam yapılmış bir anne tarafından emzirilen yavrular, anne sütü vasıtasıyla aldıkları maternal antikorlar sayesinde bir takım hastalıklara karşı bağışıklık kazanır. Emzirme döneminin ardından hastalıklara karşı bağışıklığın güçlendirilmesi ve devam edebilmesi için Veteriner Hekim tarafından belirlenen bir aşılama takvimi uygulanması gerekir. Böylelikle uygulanan aşılama programı sayesinde beraber yaşadığımız kedi ve köpeklerin sağlıklara koruma altına alınır.
Köpeklerde ve Kedilerde Aşılama
*Kedilerde ve Köpeklerde İç Dış Parazit Aşılaması:
İç parazit uygulaması kedinizin veya köpeğinizin karaciğer, bağırsak, kalp gibi iç organlarında oluşan parazitlerin hayat döngülerini durdurarak dışkı olarak ölmüş şekilde atılmalarını sağlarlar. Dış parazit uygulamasıyla kenelere karşı 1 ay ve pirelere karşı 2 ay güçlü koruma sağlar. Parazit ilaçları piyasada kalitesine göre farklılık gösterir ve aktif koruma süreleri farklıdır. Bu koruma süresi dışarıda yaşayan köpekler için daha azdır. İç dış parazit uygulaması sayesinde minik dostunuzdan size geçecek bakterileri de engellemiş olursunuz. Paraziterenfestasyonların birçoğu insana geçebilmekte ve Akciğer kisti dediğimiz rahatsızlıklar meydana gelebilmektedir. Bu yüzden bu uygulama hem sizin hem de minik dostlarınızın sağlığı için önemlidir.
*Kedilerde ve Köpeklerde Karma Aşı:
Karma aşı sayesinde yüksek oranda ölümle sonuçlanabilen tedavisi zor bir takım hastalıklara karşı koruma sağlar. Bunlardan bazıları:
Köpeklerde,
- Parvoviralenterit: Kanlı ishal olarak ta bilinen viral bir hastalıktır. Viral etkenler bağırsaklarda yaşarlar ve kanamalı dışkıya sebep olur. Bu viral hastalık %80 gibi büyük bir oranla ölümle sonuçlanır.
- Distemper-Gençlik Hastalığı. Viral bir hastalıktır ve etkenler sinir doku üzerine yerleşir ve geri dönüşü olmayan ciddi hasarlara sebebiyet verir. Ayrıca sindirim sistemi solunum sistemi gibi generalize sistem hasarlarına da sebebiyet verebilir.
- Canin Adenovirus tip 2: Viral Karaciğer hastalığıdır.
- Parainfluenza: Viral Solunum sistemi hastalığıdır. Tedavisi çok zordur ve bulaşıcıdır.
- Leptospirosis: Bakteriyel kökenli bir hastalıktır ve kanamalı idrara sebep olur. İnsanlara da kolaylıkla bulaşma olasılığı yüksektir.
Kedilerde;
- Feline Panleukopenia Virüs: Kedilerde Gençlik Hastalığı da denilir. İshal, kusma ile seyreder. viral kökenli bir hastalık olup, maalesef %80 oranında ölümle sonuçlanır.
- Feline Herpes Virüs: Kedilerde viral kökenli bir hastalıktır. Solunum sistemi enfeksiyonlarına sebep olur. Tedavisi uzun sürer. Göz ve Burun akıntısı olarak seyreder.
- Feline Calicivirüs: Kedilerde viral kökenli bir hastalıktır. Ağız mukozasında yaralar ve solunum yolları enfeksiyonu ile devam eder. Tedavisi oldukça zor ve uzun sürer.
*Kedilerde Lösemi Aşısı:
Feline Leukemia Virüs hastalığı sadece kedilerde görülen viral bir hastalıktır. Bağışıklık sistemi düşüklüğü ve neo-plastik hastalıklara neden olabilir. Lösemi aşılaması yapılmazsa hastalık ölümle sonuçlanabilir.
*Köpeklerde Bronşin Aşısı:
BordetellaBronchiseptica bakterisinin oluşturduğu alt solunuma yerleşen bronşin hastalığından koruma amaçlı yapılır. Aşılama yapılmadığı takdirde tedavisi uzun ve zor olan bir hastalıkla karşı karşıya kalınır.
*Köpeklerde Corona Aşısı:
Corona köpeklerde bulaşıcı ve tedavisi zor ölümle sonuçlanabilen bir hastalıktır. Yavru köpeklerde kanamalı ishalle, yetişkin köpeklerde sulu kıvamlı inatçı ishalle seyreder. Buna karşı önceden tedbir almakta fayda vardır.
*Köpeklerde Lyme Aşısı:
Lyme Hastalığı bakteri etkenli bir hastalıktır. Köpeklere sadece kene ısırması sonucu bulaşır. Enfeksiyon sonucu oluşan bu hastalık daha çok köpeğin bağışıklık sisteminin güçlülüğüne bağlıdır. Bakteri daha çok böbreklere yerleşir. Kanda çok fazla bulunmadığından hematolojik veya biyokimyasal tahlillerde pek rastlanmaz. Sinsi seyreden bir hastalıktır ve kene ısırmasından 2-5 ay sonrasında topallama ve eklemlerde şişme ile kendini göstermeye başlar. Ateş, halsizlik, lenflerde büyüme, iştahsızlık yapabilir. Bazı köpeklerde ilerleyen böbrek hastalıkları, akut, nörolojik bozukluklar, kalp aritmisi ne sebep olabilir. Köpeklerden insana direkt bulaşma yoktur.
Hastalıktan koruma için ancak aşılama yapılarak mümkündür. Kene tasması, Ense damlası ve bölge ilaçlaması kene mücadelesi için kombine yapılmalıdır. Aşılar ilk başta 2-4 hafta aralıkla 2 doz halinde yapılmalıdır. Ardından da senede bir tek doz aşılama yeterlidir.
*Köpeklerde ve Kedilerde Kuduz Aşısı:
Kuduz hastalığı, kuduz virüsü taşıyan bir başka hayvanın ısırması veya enfekte salyanın açık yara veya mukozalara teması vasıtasıyla bulaşır. Akut beyin iltihabı oluşur ve ölümle biter. Kuduz hastalığı riski ısırma yolu ile %40, tırmalama yolu ile % 1 olarak gösterilmiştir.
Kuduz virüsüne daha çok sıcakkanlı hayvanlar duyarlıdır. Yarasalar doğal kuduz virüsü taşıyan memelilerdir. Aşılanmamış kedi ve köpekler ciddi risk altındadır.
Kuduz aşısının halk sağlığı için önemi büyüktür. Kuduz virüsü merkezi sinir sistemini etkiler ve akut beyin iltihabı oluşturur. Sinir sistemini etkilediği için ani solunum durması sonucu ölümle sonuçlanır. Kuduz hastalığının hayvanlardan insanlara da kolaylıkla bulaşabildiğini göz önünde bulundurmalıyız. Bu yüzden sokak hayvanlarının aşılama işlemi takip edilmeli ve yapılmalıdır.
Evcil hayvanlarımızın aşılama programı içinde kuduz aşısı kesinlikle yapılmalıdır. Hayatı boyunca evden hiç dışarı çıkmayacak minik dostlarımız kedilerimiz için kuduz aşılamasının gereksiz olduğunu düşünebilirsiniz. Haklı da olabilirsiniz. Fakat kediniz dışarı kaçarsa, kuduz mikrobunu alması çok kolay hale gelir. Maalesef ülkemizde bu yüksek ihtimal dâhilindedir.
Kuduz aşısı için diğer geçerli bir neden ise, eve gelen misafiriniz kediniz tarafından tırmıklanırsa veya ısırılırsa, misafiriniz bunun şikâyetini gsağlık kurumlarına ettiği takdirde, minik dostunuz resmi kurumlarca kuduz riski yüksek hayvan muamelesi görecektir. Sonuçta hiçbir doktor böyle bir durumu riske etmek istemediğinden yaralanan kişiye yasal zorunluluğu olan belki gereksiz kuduz aşısını yapacaktır. Bu yüzden baştan bu sıkıntılara girmemek için kuduz aşısını aşılama programınıza almanızda fayda vardır.
Kediniz ve Köpeğinize Kuduz aşısını yaptırmanız için son neden ise, yasal zorunluluktur. 3285 sayılı Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Kanunu Uygulama yönetmeliğine göre; Sahipli kedi ve köpeklerin senede 1 defa kuduz hastalığına karşı aşılanması mecburidir.
Hakkımızdaki yazılan yorumları okuyunuz>>>
Kuduz aşısı için minik dostunuzun en az 3 aylık olması gereklidir. Yetişkin kedi ve köpekler için senede 1 yapılacak aşılama kuduz hastalığına karşı etkin ve güvenilirdir.
Köpeklerde Aşılama programı;
8 Haftalık (2 aylık) iken iç ve dış parazit başlanır ve 2 ayda bir yapılması sağlıklıdır.
9 Haftalık iken 1. Karma aşılama yapılmalı
11 Haftalık iken 1. Corona ve 1.Bronşin aşılama yapılmalı
13 Haftalık iken 2. Karma ve Kuduz Aşılama yapılmalı
15 Haftalık iken 2. Corona ve Bronşin aşılama yapılmalıdır.
Yukarıda konu edilen aşılar, köpeklerde aşılama programı içinde olmazsa olmaz hayati önem taşıyan aşılardır. Bu aşıların yanında mantar, tetenoz aşılarıda aşılama programı içerisinde yer alabilir. Kuduz dışındaki aşılar yavru köpeklerde başlangıçta ikişer doz uygulanır. Yetişkin köpeklerde senede bir birer doz, corona, bronşin, karma ve kuduz aşıları yapılarak hayat boyu aşılama programları devam eder. Rotweiler, Kangal, German Shepherd gibi saf kan büyük ırklar yavru iken bağışıklıklarının düşük olması nedeniyle Veteriner hekimin tercihine göre başlangıçta karma aşısı 3 doz uygulanabilir. Köpeklere uygulanan aşılama programı kapsamında tekrar aşıları arasında 2 hafta olmalıdır.
Kedilerde Aşılama Programı;
8 Haftalık iken iç dış parazit aşılaması
12 Haftalık iken 1. Doz Karma aşı
13 Haftalık iken 1.doz Lösemi aşısı
14 Haftalık iken Kuduz aşısı
15 Haftalık iken 2.doz Karma aşısı
16 Haftalık iken 2.doz Lösemi aşısı uygulanır.
Bu süreler ve ilk aşılama haftası aslında kedinin kilosuna göre değişebilir. Ağırlığı 1 kg üstüne çıktıktan sonra aşılama programına başlanılmalıdır.
Kedi aşılama programı kapsamında konusu geçen aşılar hayati önem taşıyan olmazsa olmaz aşılardandır. Ayrıca, tetanoz ve mantar aşıları da aşılama programı içerisine yaşadığı bölgeye göre alınabilir. Kuduz dışındaki aşılar, yavru kedilerde ilk başta en az 14 gün arayla 2 doz uygulanır. Yetişkin kedilerde ise hayat boyu senede 1 defa karma, kuduz, lösemi aşıları devam eder.
Rutin aşılama programı patili dostlarımızın sağlıklı bir hayat sürmesi için çok önemlidir. Hem evde beraber yaşadığımız zaman zaman beraber uyduğunuz patili dostlarınızın hem de sizlerin sağlığınızı korumak ve hastalıklardan uzak tutmak için biz Kutup Veteriner Kliniği olarak elimizden gelenin en iyisini yapmaya hazırız.
Tüm bu aşılama uygulamalarının eksiksiz ve zamanında yapılması için özel itina göstermekteyiz. Günün yorgunluğu ve hayat koşuşturmacası içerisinde aşı zamanı geldiğinde sizlere SMS yolu ile hatırlatma mesajları göndeririz. Böylelikle aksatmadan yapılan aşılar daha etkin koruma sağlar.
Kedi ve Köpeklerde aşılama programı minik dostunuzun ağırlığı, ırkı, sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Normalde aşılama programı her bir hayvan için bireyseldir ve özel hazırlanmalıdır. Ama genel olarak yukarıda açıkladığımız gibidir.